Zly Wykres – SmarterPoland.pl

Plebiscyt na najgorszy wykres roku 2021

Sylwester już tuż tuż, czas więc na kolejną edycję plebiscytu na najgorszy wykres roku 2021! To już dziesiąty plebiscyt. W tym roku otrzymałem rekordową liczbę prawie 60 zgłoszeń. Bardzo za wszystkie dziękuję! Niektóre pozycje pojawiały się kilkukrotnie i muszę przyznać, że są to bardzo smakowite kąski. Z tej listy wybrałem 10 wyjątkowych wykresów. Który z nich zostanie wybrany jako najgorszy z najgorszych? Czy przebije zwycięzcę z poprzedniego roku? Przypomnijmy, że wykres TVP o tytule ,,Bezrobocie” z poprzedniej edycji zebrał 983 głosów. Cóż, zobaczymy wyniki naszego plebiscytu już za kilka dni.

Jak zwykle, finalistów i zwycięzców z poprzednich lat można znaleźć na stronach: edycja 2020 , edycja 2019 , edycja 2018 , edycja 2017, edycja 2016, edycja 2015, edycja 2014, edycja 2013, edycja 2012.

Macie już popcorn? Oto kandydatury na 2021.

1. TVP czy zdrowie?

Rok temu zwyciężył wykres z TVP, więc tegoroczny plebiscyt otwiera grafika z TVP 1 ,,Wydatki na ochronę zdrowia jako % PKB”. Co z tym wykresem jest nie tak? Słupki rozpoczynające się od wartości 4% mają wizualnie powiększyć wzrost wydatków na zdrowie ponieważ rozciągają oś Y. Przyznacie, to 7% wygląda majestatycznie na tle bladych 4.5%-5%. Pierwsze 7 słupków pokazuje 7 lat i ma sprawiać wrażenie, że nic się nie zmieniało, a wręcz był lekki spadek, ostatnie 5 słupków pokazuje 12 lat z tak dobranymi dziurami by sugerować dynamiczny wzrost. Co się stało z latami 2017-2019 i 2024-2026? Czy to nie jest wybiórcza prezentacja danych? Połowa z ostatnich słupków pokazuje prognozy, a nie poniesione wydatki, a jak wiadomo obiecuje się łatwo. Czy ten wzrost wydatków wynika ze starzejącego się społeczeństwa, nagłych wydatków związanych z pandemią, czy jest świadomą inwestycją? Tego się z wykresu nie dowiemy.

2. Polski ład na wykresie

Z poprzedniego wykresu warto zapamiętać dwie liczby, 6% w 2023 i 7% w 2027. Te liczby wracają na innym wykresie przedstawionym przez KPRM w ramach opisu programu Polski Ład. Na poniższym wykresie jest też sporo miliardów złotówek.

Ale jak te kwoty mają się do długości słupków na wykresie, tego nie potrafiłem ustalić. Cóż, po takiej prezentacji danych, nawet taki optymista jak ja, zaczął wątpić w podstawy finansowe tego ładu.

3. Jak (nie) zachęcać do szczepień

Skoro już jesteśmy w temacie wizualizacji danych o obszarze zdrowia, to niewątpliwie najważniejszym tematem w tym roku jest temat szczepień. Wiadomo, że szczepionki są bezpieczne i korzystne, ale na skutek różnych działań, wciąż wiele osób boi się zaszczepić. Całe szczęście, że MZ klarownie komunikuje dane podkreślające korzyści. Np. takie jak poniższy wykres.
Ale właściwie co pokazuje ten wykres? Że w grupie gdzie więcej osób się zaszczepiło jest więcej zakażeń? I dlaczego tych zakażeń jest tak dużo (ponieważ oś OY na lewym i prawym wykresie jest inna). I dlaczego ten jasny słupek po lewej stronie pokazuje grupę 21-30 a po prawej 18-30? I czy chodzi o zakażenia objawowe (młodsze osoby częściej są bezobjawowe)? I czy chodzi o zakażenia po zaszczepieniu czy też większość z tych zakażeń objawowych jest w grupie osób niezaszczepionych?
Lepszy byłby wykres ilustrujący jak bardzo szczepienia chronią osoby zaszczepione.

4. Będzie rosło

W wolnym czasie odkładam czapkę nauczyciela akademickiego, zakładam pelerynę i w szkołach podstawowych opowiadam o tym jak wyznaczać trendy w danych (ostatnio z olbrzymią pomocą MI2Education). Dzieciaki w 2-3 klasie szkoły podstawowej bez trudu ogarniają, że linia trendu powinna być możliwie blisko wszystkich danych przedstawionych na wykresie.

A jednak autor poniższego wykresu proponuje inny sposób wyznaczania trendu. Weź najniższy możliwy punkt po lewej i połącz z najwyższym możliwym punktem po prawej. Jeżeli wciąż nie wygląda dobrze, to zmień oś o OX i dzięki temu zawsze będzie rosło.

Zabieg o tyle niepotrzebny, że dane pokazują spory, dwu-trzykrotny wzrost liczby szczepień. Nie trzeba było tego wykresu przekreślać czerwoną kreską.

5. Dżender

Zostawmy już szczepienia i tematy zdrowotne a przyjrzyjmy się broszurze podsumowującej IX edycję programu Lider Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Wykres 2 z tej broszury znajdziemy poniżej. Tytuł sugeruje, że chodzi o liczbę laureatów i laureatek w kolejnych edycjach.
Z pewnością każdemu w oczy rzuca się jak niewiele kobiet zdobywa granty w tych konkursach. Ewidentnie sukcesy literek są mniej widoczne, skoro 21 grantów dla kobiet w edycji Lider IX wygląda na 2 razy mniejszą wartość niż 19 grantów dla mężczyzn w edycji Lider V. Jeżeli się przyjrzeć bliżej to okazuje się, że słupki bardzo swobodnie podchodzą do liczb, które miały odwzorowywać.

6. Twarze polityków

Skoro jesteśmy przy temacie wykresów słupkowych, to przyjrzyjmy się tej specyficznej odmianie, czyli wykresom poparcia politycznego, w których wielkość poparcia dla partii przedstawiana jest wielkością głowy lidera tej partii. W poprzednim roku podobny wykres zdobył drugie miejsce. Jak będzie w tym roku?
Poniżej niezawodny ibris dla Onet.
Dla miłośników algebry mała zagadka. Skoro poparcie Polski 2050 na wym wykresie to połowa poparcia KO, to czy wysokość zdjęcia Szymona Hołowni ma się do wysokości zdjęcia Donalda Tuska jak 1:2 czy 1:sqrt(2) czy 1:2^0.(3).

7. Koło fortuny

Nasz plebiscyt nie mógłby się odbyć, gdyby wśród kandydatów nie było choć jednego wykresu kołowego. Poniżej smakowity donut-chart z portalu Rzeczpospolitej. Wspaniały dobór kolorów pomaga zauważyć, że mniej niż połowa (49%) pytanych uważa, że zwężanie ulic w Warszawie to dobry pomysł.

Być może pierwsze wrażenie byłoby inne, gdyby obie wspierające odpowiedzi zaznaczyć podobnym kolorem (byłoby 17% + 49%) a jedyną odpowiedź przeciwną oznaczyć kontrastującym kolorem. Surprise, surprise, ponad 4 razy więcej osób uważa, że warto zwęzić ulice niż że to dyskryminacja kierowców. Ten wykres tej proporcji nie uchwycił najlepiej.

8. Znajdź zależność

Zostawmy na boku politykę. Poniższy wykres pokazuje jak zmieniłyby się raty kredytu gdyby zmieniła się stopa referencyjna NBP (a wiemy, że się zmieniła i pewnie będzie się dalej zmieniać). Symulacja dla pięciu możliwych scenariuszy wartości stopy, wyliczone oprocentowanie banku przy założonej marży i wyliczona kwota raty. Ale jak się do tych pokazanych liczb mają przedstawione słupki?
Ostatni słupek jest 5 razy większy niż pierwszy, ale jak to się ma do przedstawionych liczb?

9. Innowacyjne zastosowanie słupków

Rozwiązanie zagadki z punktu 8: wysokość słupka odpowiada numerowi scenariusza, nie jest proporcjonalna do prezentowanych liczb. Ale to nie jest najbardziej innowacyjne zastosowanie słupków przy prezentacji danych.
Poniżej jest podsumowanie rankingu uczelni według Perspektyw w kategorii ranking absolwentów. Czy długość słupka odpowiada jakiejkolwiek z mierzonych statystyk? Nie, długość słupka jest proporcjonalna do długości nazwy uczelni. Całe szczęście, że grafik ją pokazał inaczej trudno byłoby się domyślić, że AGH ma najdłuższą nazwę wśród uczelni z top-10 rankingu.

10. Majonez

Na szczęście 2021 to nie tylko polityka, rosnące ceny czy covid. Więc na koniec rankingu mam specjalny wykres o majonezach przygotowany i zgłoszony przez Wojciecha G. (link do zgłoszenia). Historia powstania tego wykresu jest dosyć złożona i można się z nią zapoznać pod powyższym linkiem. To co mnie w nim urzekło to oś OY. Liczba punktów to suma ocen przez dwie osoby trzech kategorii, każda w skali 1-5. Jak nie docenić takiego ujęcia wspomnianej skali?

Wyróżnienia

W tym roku zgłoszeń było bardzo wiele. Bardzo dziękuję wszystkim osobom przesyłającym zgłoszenia czy to mailem, czy przez facebooka, twittera, linkedin czy zaczepiając mnie na korytarzu. Nie było łatwo wybrać finałową dziesiątkę. Poniżej pięć kolejnych wykresów, którym bardzo mało zabrakło, by się znaleźć na liście Top10. Sami widzicie ile było perełek.

Odkrywać! Ujawniać! Objaśniać!

W powyższych wykresach coś, przypadkiem lub celowo, nie zagrało. Przez co końcowy efekt nie przekazuje historii żyjącej w danych. Ale na szczęście rośnie liczba przykładów dobrych wykresów, które w czytelny sposób prezentują często złożone historie. Gdyby, ktoś chciał o nich poczytać, to linkuję dwie pozycje które miałem przyjemność współtworzyć. Obie dostępne bezpłatnie w postacie elektronicznej online, ale obie też można kupić w postaci papierowej w dobrych księgarniach.

Wykresy Unplugged – Zbiór ćwiczeń w rysowanie wykresów bez użycia prądu, ale za to z dużym zaangażowaniem wyobraźni. Odkrywać! Ujawniać! Objaśniać! – Zbiór esejów o sztuce prezentowania danych.

Głosowanie!!!

Loading ...

Zgłoszenia do plebiscytu ,,Najgorszy wykres roku 2021”

Zbliża się dziesiąta edycja konkursu na najgorszy wykres roku. Zawsze przy okazji wyboru wykresów do finałowej paczki zastanawiałem się co w danym roku oznacza ,,najgorszy”. Były takie czasy, gdy wystarczyło zacząć słupki w złym miejscu lub pokazać wykres kołowy w 3D, i już trafiało się w ogień krytyki. Ale czym jest ,,najgorszy” wykres w czasach totalnej wojny na dezinformacje?
W tym roku będziemy to plebiscyt tylko dla osób o silnych nerwach.

Zgłoszenia!
Jeżeli spotkaliście w tym roku, w prasie drukowanej, w internecie lub w telewizji wykresy, które urągały dobremu smakowi, inteligencji, poczuciu estetyki, przyzwoitości, prawdzie – prześlijcie mi je proszę jako zgłoszenia na plebiscyt na najgorszy wykres roku 2021. Szczególnie cenne są wykresy, które uderzają obuchem i dobierają wszelką nadzieję, których się nie da odzobaczyć.

Do 27 grudnia można przesyłać zgłoszenia wykresów (z podaniem źródła) na adres email: przemyslaw.biecek na serwerze gmail.com lub przez LinkedIn https://www.linkedin.com/in/pbiecek/.

Nagrody!
Wśród osób zgłaszających ciekawe wykresy rozlosuję pięć egzemplarzy papierowych naszej nowej komikso-książki dotyczącej wprowadzenia do odpowiedzialnego uczenia maszynowego. Wersja niedostępna jeszcze w sprzedaży, ale można ją wylosować w tym konkursie. Online można ją zobaczyć tutaj: https://betaandbit.github.io/RML/.

Niech wygra najgorszy!

Plebiscyt na najgorszy wykres roku 2020

Koniec roku to idealny czas na podsumowania i zestawienia. W tym roku wiele się działo, pandemia, wybory prezydenckie, zakup respiratorów od handlarza bronią… Idealne tematy do prezentacji danych z użyciem wykresów. Obok świetnych wykresów (,,flattening the curve” przejdzie do historii) w przestrzeni publicznej pojawiły się też rozwiązania urągające poczuciu smaku lub rozsądkowi.

Który z wykresów był najgorszym z najgorszych? Wybierzmy go w IX plebiscycie na najgorszy wykres roku. Finalistów i zwycięzców z poprzednich można znaleźć na stronach: edycja 2019 , edycja 2018 , edycja 2017, edycja 2016, edycja 2015, edycja 2014, edycja 2013, edycja 2012.

W ciągu roku otrzymałem wiele zgłoszeń i za wszystkie bardzo dziękuję. Wybrałem z nich 10 pozycji, które budzą koszmary u co bardziej wrażliwych adeptów wizualizacji danych. Oto moje subiektywne ,,top 10”. Pomóżcie mi wybrać wykres – ikonę najgorszej wizualizacji roku 2020.

1. Wykresy, których nie było

Pierwszy finalista to prezentacja danych, która nie jest typowym wykresem. W ogóle nie jest wykresem. Ale dodaję ją jako reprezentanta wszystkich zaprzepaszczonych szans na czytelną komunikację o tym jak wygląda pandemia koronawirusa w Polsce. Oto ona:

Być może nie wiecie, bo łatwo było to przegapić, że istnieje oficjalna rządowa strona https://www.gov.pl/web/koronawirus/ prezentująca dane o stanie pandemii. Dzisiaj na tej stronie są nawet całe dwa kartogramy. Ale przez długi czasu, na tej stronie widniały nieczytelne tabelki z pojedynczymi liczbami. Zupełnie nic nie mówiące o rozwoju pandemii.
Offtopic: brawa dla Michała Rogalskiego za zbieranie danych i prezentacje ich w czytelny sposób. Naprawdę dobrze prezentowane są dane o covid na stronach Polityka.pl i kilku innych serwisach, ale o tym napiszę w osobnym blogu.

2. TVP po raz pierwszy (bezrobocie)

Poniższy wykres przesłano mi w tym roku przynajmniej 10 razy, więc telewizja publiczna wchodzi do tegorocznego zestawienia z hukiem.
Jak doskonale widać na tym wykresie stopa bezrobocia rośnie.
To znaczy maleje.
To znaczy wygląda jakby malała, ale rośnie.
To znaczy rośnie, ale zaprezentowano ją tak by wyglądała jakby malała.

Swoją drogą w marcu 2019 było też 6% bezrobocia, w lipcu-wrześniu 2019 bezrobocie było rekordowo niskie. Większość specjalistycznych portali prezentuje dane o bezrobociu czytelnie jako szereg wartości z równym interwałem (miesiąc albo rok), szkoda że w TVP wybrano z niego trzy liczby i pokazano je w zły sposób.

3. TVP po raz drugi (wybory)

W tym roku mieliśmy dwie i pół tury wyborów prezydenckich (te które się nie odbyły liczę jak 0.5, taki statystyczny żart).
Oczywiście nie ma wątpliwości kto będzie liderem sondaży prezentowanych w TVP1, ale jak będzie wyglądała reszta stawki?

Słupek 1% dla Marka Jakubiaka jest niewiele niższy niż 4% dla Roberta Biedronia. Podobnie 4% dla Władysława Kosiniaka-Kamysza jest całkiem duże w porównaniu do 7% Krzysztofa Bosaka.
Zawsze powtarzam studentom wizualizacji danych, że patrząc na słupki intuicyjnie patrzymy na proporcje ich długości, więc najlepiej zaczepić je w zerze aby proporcje słupków oddawały proporcje prezentowanych wartości. W przypadku powyższych słupków zero jest na wysokości nosa kandydatów.

4. TVP po raz trzeci (UE)

Nie wiem co bardziej mnie boli w poniższym wykresie zaprezentowanym w TVP1.
Źle zadane pytanie w ankiecie (ale właściwie o co w nim chodzi), używanie skali kolorów czerwony/zielony (zielony odpowiada odpowiedzi, że mogą być różnie traktowane), nieszczęśliwie umieszczona legenda, czy prezentacja danych za pomocą wykresu kołowego w 3D.
Wydawałoby się, że XX wiek się skończył, a z nim skończyła się moda na trójwymiarowe wykresy kołowe prezentujące dwie liczby.

5. TVP po raz czwarty (zdrowie)

Poniższy wykres ma pokazywać, że wydatki na zdrowie rosną.
Choć gdy spojrzymy na oś OX to się okaże, że te wydatki będą rosły w przyszłości, ostatnie 6 słupków dotyczy kolejnych lat 2020-2025.
Oczywiście źle dobrano punkt zaczepienia słupków, więc ten magiczny wzrost z 5% PKB do 6% PKB wygląda jak prawie dwukrotne zwiększenie wydatków.

Offtopic: Czy 2 mld pln dofinansowania dla TVP przełoży się na sensowniejszą prezentację danych? Nie trzeba być statystykiem by przewidzieć jaka jest odpowiedź na to pytanie. Z dużymi liczbami łatwo się pogubić, więc dla porównania 2 mld to cztery razy więcej niż planowany roczny budżet programu Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza (IDUB), czyli specjalnego celowego dofinansowania 20 najlepszych polskich uczelni. Tak, cztery razy więcej niż łączne dodatkowe dofinansowanie tych 20 uczelni (dla 10 uczelni to 10% extra subwencji, dla pozostałych 10 to 2% ekstra).
Wracamy do wykresów.

6. Floryda, czyli inni też nie umieją w słupki

Z portalu AnalitykPlakal na FB dostałem takie zgłoszenie, pokazujące, że nie tylko TVP nie umie w słupki. O co chodzi? Może o to, że 19 czerwca Floryda była w dołku?

7. Artykuły trzeba umieć czytać

Złe wykresy to nie tylko trzeci wymiar, źle narysowane słupki, czy nieczytelne wykresy kołowe. Najgorsze są te wykresy, które wyglądają sensownie ale zniekształcają prezentowane dane.
Na stronach premier.gov.pl znajdziecie taką grafikę.

Interesuje mnie modelowanie pandemii covid, więc gdy pierwszy raz zobaczyłem tę grafikę pomyślałem sobie – super, komuś udało się zmierzyć ryzyko zakażenia w różnych miejscach. Bardzo cenna informacja. Wygląda na to, że ryzyko zakażenia jest największe w restauracjach, centrach fitness, kawiarniach i hotelach. Coś takiego sugeruje tytuł wykresu.

Pierwsza wątpliwość naszła mnie gdy zobaczyłem oś OX. Ryzyko mierzone w liczbach od 1 do 10 000? Dziwna jednostka jak na ryzyko. Ale jest źródło, więc zobaczmy o co chodzi.

Odszukałem ten artykuł. Wykres z prezentacji premiera idealnie pasuje do Fig 2 D z tej publikacji (patrz powyżej). Tyle, że wykres w artykule nie pokazuje ryzyka ale liczbę dodatkowych zakażeń po otwarciu danego rodzaju miejsc. Czymś zupełnie innym jest ryzyko zakażenia w szkole, a liczba dodatkowych zakażeń jeżeli szkoły będą otwarte (np salonów samochodowych jest mniej niż szkół przez co przełożenie na liczbę zakażeń będzie inne). Co więcej, prezentowane w artykule liczby dotyczą wyników symulacji (stąd te kropeczki na wykresie w artykule, których zabrakło na prezentacji na stronach premier.gov.pl) a nie zmierzonych wartości. Co więcej, symulacje dotyczyły regionu 'Chicago metro area’ i nierozsądnie jest uogólniać te wnioski na cały kraj. Tym bardziej, że w cytowanym artykule pokazywane są dane dla różnych miast w USA i wyniki też są różne dla poszczególnych miast. No cóż, zgadzają się jedynie kolory pudełek, choć akurat te nic w tym przykładzie nie znaczą.

8. Spadający wiek biologiczny

Poniższy wykres pochodzi z prezentacji podsumowującej wyniki badań edukacyjnych TIMSS (Międzynarodowe Badanie Wyników Nauczania Matematyki i Nauk Przyrodniczych), które zostały opublikowane w tym roku. Spadek wyników uczniów nie przebił się w mediach przez strajki, więc łatwo było przeoczyć publikacje tych bardzo ważnych statystyk. Poniżej wklejam jeden wykres z oficjalnej prezentacji ministerstwa.

Można z niego odczytać, że średni wiek biologiczny spadł w skali jednego rocznika spadł o 33%. To zdanie pięknie ilustruje skutki gwałtu prowadzonego na edukacji od lat. Oczywiście średni wiek nie spadł o 1/3 tyko o 1/3 roku. Oczywiście zmiana wynika z tego, że mamy w TIMSS 19 grupę 2/3 dzieci, które zaczęły edukacje jako 7. latki i 1/3 które zaczęły jako 6-latki. Oczywiście aby zaprezentować dwie średnie nie trzeba robić wykresu liniowego z nieczytelną skalą OY.

Ale najbardziej boli to, że ten wykres jest masakryczną deformacją bardzo ciekawego wykresu 3.2 z raportu opracowanego przez IBE (cały raport jest ciekawy i wart przeczytania).

Rysunek z raportu IBE pokazuje jak różne grupy wiekowe przystąpiły do badania TIMSS w 2015 i 2019. Rysunek z raportu ministerstwa redukuje tę historię do dwóch źle zaprezentowanych liczb. Powinien kiedyś trafić do podręczników jako przykład jak nie wolno krzywdzić danych.

9. Uważaj na przezroczystość

Na koniec coś lżejszego. Poniższy wykres pochodzi z raportu PAN Zrozumieć Covid-19. Raport jest ciekawy i pełen interesujących informacji.
Jedną z nich jest zależność ryzyka śmierci od wieku i płci. W założeniu to ryzyko mógł pokazać wykres 16 (poniższy). Trudno jednak z niego odczytać jakie jest ryzyko w poszczególnych grupach wiekowych. Już Jacques Bertin w swojej genialnej Sémiologie Graphique pisał, że różne charakterystyki wykresu, w różny sposób nadają się do prezentacji danych. Poziom przezroczystości nada się do zaznaczenia porządku, ale nie nadaje się do pokazywania wartości w skali ilościowej.

10. To ja już wolę słupki

I jeszcze jedna wariacja na temat prezentacji danych. Zgłoszenie pochodzi z portalu AnalitykPlakal. Nie wiem co miał na myśli projektant tego wykresu. Ładniej będzie jeżeli zamiast proporcjonalnych słupków pokażemy nieproporcjonalne głowy liderów partii?

Weź udział w plebiscycie!

Który wykres(y) zasługuje na miano najgorszego wykresu roku 2020?
Zagłosuj! Niech wygra najgorszy!

Można wskazać więcej niż jednego kandydata.

Loading ...

To już koniec listy do głosowania. Zgłoszeń otrzymałem znacznie więcej, bardzo za nie dziękuję. Poniżej wrzucam jeszcze kilka obrazków, ale już bez komentarza (miniaturki można powiększyć).
Nie wklejam zgłoszeń koronawirusowych. Poświęcę im osobny wpis na blog.

Idzie nowy rok. Chciałbym nam wszystkim życzyć, aby w 2021 pojawiło się coraz więcej wizualizacji w czytelny sposób prezentujących nawet bardzo złożone dane.

Zgłoszenia do plebiscytu ,,Najgorszy wykresu roku 2020”

2020 – to był rok.
Pierwsza fala Covid-19; wybory, które się nie odbyły; wybory, które się odbyły; olimpiada, która się nie odbyła; strajki; druga fala Covid-19; nowy skład rządu; strajki; wyniki timss, to tylko wybrane z wielu wydarzeń ubiegłych ponad 11 miesięcy.
Wykresów w mediach mieliśmy co nie miara. Niektóre były dobre (np. moim zdaniem świetne covidowe zestawienia są na ourworldindata), inne były słabsze, jeszcze inne piekły w oczy bardziej niż płyn dezynfekujący.

Jak co roku kolekcjonuję te najgorsze z najgorszych. Przyszpilam do tego bloga i później straszę nimi młodych adeptów sztuki analizy danych.

Jeżeli spotkaliście w tym roku, w prasie drukowanej, w internecie lub w telewizji wykresy, które urągały dobremu smakowi, inteligencji, poczuciu estetyki, przyzwoitości, prawdzie – prześlijcie mi je proszę jako zgłoszenia na plebiscyt na najgorszy wykres roku 2020.
Zgłoszenia można przesyłać na adres email: przemyslaw.biecek na serwerze gmail.com lub przez Facebook do końca dnia 27 grudnia 2020.
Wzorem poprzednich lat, z nowych zgłoszeń, oraz z tych które otrzymywałem przez cały rok, zrobię plebiscyt na najgorszy wykres 2020.

Czym jest najgorszy wykres? Wystarczy spojrzeć na finalistów edycji z roku 2019.

Plebiscyt na najgorszy wykres roku 2019

Jeszcze tylko cztery dni do końca roku! To idealny czas na podsumowania i zestawienia. Jeden z tematów, który mnie najbardziej interesuje to wizualizacja danych w przestrzeni publicznej. A trzeba przyznać, że w tym roku dużo się działo w Polsce i na świecie, wiele wydarzeń aż proszących się o zaprezentowanie za pomocą wykresów.

W ostatnich dniach pojawiło się kilka zestawień najlepszych projektów dotyczących wizualizacji danych, jak np. lista zebrana przez FlowingData czy Information is Beautiful czy lista zebranych najlepszych wizualizacji z The Economist. To świetne pomysłowe, przemyślane i dopracowane w każdym szczególe wizualizacje.

Po drugiej stronie barykady stoją wykresy-koszmarki. Wykresy, które w skutek celowego działania, lub braku umiejętności projektanta, wykrzywiają dane i zniekształcają prezentowaną treść. To te wykresy są gwiazdami plebiscytu ,,Najgorszy wykres roku”, który organizuję już po raz ósmy (edycja 2018 , edycja 2017, edycja 2016, edycja 2015, edycja 2014, edycja 2013, edycja 2012).

Poniżej lista 12 wykresów wybranych z tych, które otrzymałem od Was w ciągu roku, lub które znalazłem gdzieś w otchłani internetu. Tworzenie epickich wizualizacji danych jest trudne, ale omijanie podstawowych błędów powinno być proste. Pomóżcie wybrać najgorszy z wykresów tego roku. Ja wyniki plebiscytu wykorzystuję między innymi na zajęciach o wizualizacji danych by ostrzegać studentów.

A przed tą dwunastką ostrzegać warto.

1. Prokuratura w liczbach

Pierwszy kandydat pochodzi z Twittera Arkadiusza Myrchy, który umieścił takie to zdjęcie z dokumentu Nowa prokuratura w świetle danych statystycznych. Do samego dokumentu nie udało mi się dotrzeć, był jednak krytykowany też tutaj.

Co jest nie tak w tym wykresie? Prokuratura Krajowa została ponownie utworzona (w miejsce Prokuratury Generalnej) w roku 2016. Nic więc dziwnego, że nie wpływały do niej wcześniej sprawy karne. Przecież nie istniała.

2. Diabelski wzrost składek

Po drugiej stronie politycznej barykady jest poniższy wykres opublikowany przez Platformę Obywatelską na Twitterze. Ten wykres zaprezentowany w lipcu miał pokazać znaczny wzrost wysokości składek ZUS dla przedsiębiorców.

Słupki nie zaczynają się w zerze. Z czasem słupki rosną w każdym wymiarze i dodatkowo zmieniają kolor. Dodatkowa strzałka sugeruje okrutnie wysoki wzrost składek ZUS. Gdy przeliczyć zaprezentowane liczby, okaże się, że wzrost składki w latach 2015-2019 to 20,5%. W tym czasie średnie wynagrodzenie wzrosło o prawie 27%.

3. Wykresy kołowe są złe

Na zajęciach z Technik Wizualizacji Danych często przywołuję słowa Edwarda Tuftego, że wykresy kołowe są złe. A od wykresu kołowego gorsze jest tylko wiele wykresów kołowych. Głównym problemem z wykresami kołowymi jest to, że są stosowane często bez żadnej refleksji, co do tego co jest pokazywane. Kółka są ładne, ale powinny być stosowane wyłącznie by pokazywać udział części w całości. Do tego zostały stworzone. Niestety, używane są do pokazywania dowolnych zestawień liczb. Tak jest np w raporcie GDDKIA dotyczącym przejść dla zwierząt.

Ceny metra bieżącego rury o różnych przekrojach przedstawiono jako fragment wycinka koła. Wykres kołowy aby miał sens musi przedstawiać część całości. A do czego sumują się te ceny? (Bonusowe punkty w moim zestawieniu za wykres kołowy w 3D).

4. Wykresy kopertowe są gorsze

Zazwyczaj narzekam na wykresy kołowe, ponieważ są często stosowanej niezgodnie z ich przeznaczeniem. Gorszą rzeczą od wykresów kołowych są wykresy kołowe przycięte do kwadratu. Nie często jednak można znaleźć taki wykres jak poniżej (dziękuję Gazeta Prawna) z wykresem kołowym przyciętym do koperty. Trzeba przyznać że to 12% wygląda na niepokojąco duży obszar w porównaniu z 29%.

Problem z wykresem: pola obszarów na wykresie nie są proporcjonalne do przedstawianych liczb. Rozumiem skojarzenia grafika, ale da się zrobić estetyczną wizualizację nie łamiącą proporcji.

5. Hiperprecyzyjnie o alkoholu

Wykres z TVN przedstawiający jak zwiększyła się wartość sprzedanego alkoholu pomiędzy latami 2014 a 2017. Gdyby podzielić dwie zaprezentowane liczby, okazałoby się, że ta wartość wzrosła o 5%.

Pokazanie 11 cyfr utrudnia szybkie porównanie tych dwóch liczb, a słupki oczywiście nie zaczynają się w zerze.
Zaciemnianie przez uszczegóławianie.

6. Wykres kłosowy

Ciekawymi wariantami wykresów słupkowych są wykresy, które zamiast nudnych słupków stosują fajne grafiki, np kłosy jak w raporcie apostel.pl. I tutaj jednak, trzeba zaczynać kłosy od zera, inaczej wykres prezentuje zaburzone proporcje.

Np. na poniższym wykresie pierwsze 103 jest od kolejnego 99 większe o 4% (i jednoczesnie o 4 punkty procentowe). Ale optycznie wygląda na ponad dwukrotną różnicę.

7. Pamiętaj o opisach

Na portalu forsal.pl w dziale Gospodarka, znajduje się taki ciekawy wykres. Prezentuje on prawdopodobnie spadek oczekiwań inflacyjnych, choć z samego wykresu trudno odgadnąć co oznaczają odcinki różnych kolorów. W oryginalnym artykule, po kliknięciu na wykres można przejść na inną stronę, gdzie kolory linii są już oznaczone (od lewej USA, Europa i Japonia, a szara linia to cel inflacyjny).

W wersji zaprezentowanej na stronie, bez opisów, wykres jest niezrozumiały.

8. Ale te pensje urosły

Skąd się bierze ta awersja do zaczynania wykresów słupkowych w zerze? Poniżej przykład z podsumowania badania losów absolwentów. Pensja absolwentów wzrosła o 6.6% a z poniższego wykresu można odnieść wrażenie, że wzrosła ponad dwukrotnie.

9. Takie cuda, to tylko w podręcznikach do historii

Kolejny przykład pochodzi z podręcznika do historii Historia. Po Prostu. Mamy ciekawy wykres pokazujący bezrobocie i zatrudnienie. Ale coś się złego dzieje z osiami na tym wykresie. Skala dla zatrudnienia ma inną jednostkę niż skala dla bezrobocia (w roku 1933 liczba 780 tys. bezrobotnych ma słupek niewiele krótszy niż 1730 tys. pracujących), skoki słupków są oderwane od skoków liczb (pomiędzy 1934 a 1936 zatrudnienie rosło o 70 tys, ale po słupkach tego nie widać), i skala też jest podejrzana (620 tys. bezrobotnych w 1936 ma krótszy słupek niż 240 tys. bezrobotnych w 1930).

I co mają zrobić wzrokowcy, którzy zapamiętają z wykresu trendy, ale nie wykują na pamięć liczb?

10. Czego się nie robi by być konsekwentnym

Ministerstwo Edukacji Narodowej w marcu na Twitterze umieściło taki to piękny wykres. Wymowa jest dosyć oczywista, będzie coraz więcej pieniędzy na podwyżki dla nauczycieli. Co rok więcej, a już pod koniec to tak dużo, że się ledwie mieści na wykresie.

Tylko, że ostatni słupek to suma lat 2017-2020 (równie dobrze mogłaby być suma 2014-2020). Gdy się od tego 6,3 mld odejmie liczby przedstawione w poprzednich latach to się okaże, że w roku 2020 na podwyżkę przeznaczone będzie 1,4 mld, a więc ponad dwa razy mniej niż w 2019. Liczby niby są, ale gdyby pokazano ten spadek to trend już nie byłby taki konsekwentny.

11. Większa 1/3

Poniższy wykres przedstawia wyniki ankiety z maja, gdzie zbierano odpowiedzi na pytanie ,,Czy PO chciałaby ograniczyć programy socjalne wprowadzone przez PiS”. Pomijam już kwestię sformułowania pytania, moją uwagę zwrócił nagłówek interpretujący wykres.

Na to pytanie 12% odpowiedziało zdecydowanie tak, a 25% odpowiedziało raczej tak (w sumie 37%). Te 37% wystarczyło by w nagłówku napisać ,,większość Polaków”. Jak widać Ci co nie mają zdania nie są prawdziwymi Polakami.

Wyniki tego badania trafiły do mediów w jeszcze bardziej okrojonej postaci.

12. Słupki, wszędzie słupki

Ostatnia pozycja nie pochodzi z polskiej prasy, ale muszę się podzielić tym znaleziskiem. W listopadzie trafiłem na dwie konferencje z przetwarzania języka naturalnego metodami AI/ML. Większość prezentacji pokazywała wyniki ilościowe dla różnych wytrenowanych modeli uczenia maszynowego. Zazwyczaj z użyciem słupków. Różnice są zazwyczaj małe, więc 3/4 prezentacji miała te słupki poucinane w losowych miejscach. Poniżej zdjęcie slajdu z pierwszego zaproszonego prelegenta.

Wojna o słupki zaczynające się od 0 nie jest przegrana! Naście lat temu pamiętam jak wyniki map ciepła w publikacjach bioinformatycznych były w mapie kolorów zielony – czerwony (a więc tragicznej dla osób z upośledzonym widzeniem barw). Zaledwie po kilkunastu latach widać zmianę trendu, bioinformatycy są coraz bardziej uświadomieni i coraz więcej map ciepła jest w kolorystyce niebieski – różowy!

Z wykresami słupkowymi też tak będzie! To moje noworoczne życzenie na najbliższą dekadę 😉

Zagłosuj!

Który wykres(y) zasługuje na miano najgorszego wykresu roku 2019?

Loading ...

Dziękuję za wszystkie przesłane przez Was wykresy (a było ich sporo, i wokół afery z wynagrodzeniami w NBP, i wokół strajku nauczycieli i wokół wyborów). Do plebiscytu wybrałem tylko 12, ale za każde zgłoszenie bardzo dziękuję.
Osoba, która zgłosiła zwycięski wykres otrzyma dwie książki o wizualizacji Wykresy Unplugged i Odkrywać, Ujawniać, Objaśniać.

Zgłoszenia do tegorocznej edycji plebiscytu ,,Najgorszy wykresu roku”

Tak, tak, tak!
Zbliża się koniec roku, a z nim ósma (!!!) edycja plebiscytu na najgorszy wykres roku.

Jeżeli znaleźliście w papierowych lub elektronicznych mediach wykresy zniekształcające dane, powodujące, że prosta informacja staje się nieczytelna lub wprowadzająca w błąd zgłoście ją do plebiscytu!
Zgłoszenia można przesyłać na adres email: przemyslaw.biecek na serwerze gmail.com lub przez Facebook do końca dnia 28 grudnia.

W tym roku dodatkowo mam przygotowaną nagrodę (!!!) dla osoby, która prześle jako pierwsza wskazanie na wykres, który w plebiscycie wygra.
Są to dwie książki o wizualizacji Wykresy Unplugged i Odkrywać, Ujawniać, Objaśniać/

Zeszłoroczną edycję wygrał wykres z początku tego wpisu.

Jakie inne wykresy trafiły do plebiscytu w poprzednich latach?

Który z nich zostanie najgorszym wykresem 2018?

Zbliża się Sylwester, czas więc wybrać najgorszy wykres roku 2018! Plebiscyt przeprowadzamy co roku od 2012 (edycja 2017,edycja 2016, edycja 2015, edycja 2014, edycja 2013, edycja 2012). Z roku na rok dostaję coraz ciekawsze zgłoszenia. Z tegorocznych zgłoszeń (oj, było ich bardzo dużo!) wybrałem 11 niezwykłych propozycji. Dziękuję wszystkim za podsyłanie nominacji.

Zasada plebiscytu jest prosta. Do końca roku można wskazywać swoje typy na najgorszy wykres, głosując za pomocą ankiety umieszczonej na końcu tego wpisu. W jednym dniu można głosować tylko raz. Jednocześnie można wskazać do 5 kandydatów. Po nowym roku zobaczymy, który wykres otrzymał najwięcej głosów. To on otrzyma tytuł „Zniekształcenie roku 2018”. Aby ułatwić głosowanie, każdy kandydat ma skrótową wpadającą w ucho nazwę.

Który wykres okaże się najgorszym wykresem 2018 roku? Wybierzcie sami.

1. Odra w Polsce

Poniższy wykres pochodzi z artykułu TVN24 Mniej szczepień, odra atakuje. Cytując fragment z tego artykułu ,,Jeszcze w 2010 roku zachorowań na odrę było w Polsce kilkanaście, w 2012 roku ponad 70, w zeszłym roku już 133 (http://www.tvn24.pl)”

Niby wszystko ok, wiadomo też, że warto się szczepić, wiec artykuł zgodny ze zdrowym rozsądkiem. Ale gdy przedstawić dane z ostatnich 14 lat prezentowane przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa to słupki powinny wyglądać tak.

Na czerwono zaznaczono dane przedstawione na wykresie TVN24. Problem z wykresem polega na wyborze danych psujących do historii, a nie zaprezentowanie kompletu danych.
Artykuł jest z 2017* roku, więc autor nie wiedział, że w 2017 całkowita liczba zachorowań będzie niższa. Ale dane z 2008, 2009 i 2015 już były dostępne, tyle że nie pasowały do trendu (*wykres trafił do mnie dopiero w tym roku, więc trafił do tegorocznego głosowania).
Problem z wykresem: wybiórcze prezentowanie danych.

2. Coraz lepiej

Poniższy wykres pochodzi z serwisu Budżet Wrocławia 2018. Cytując fragment wprowadzenia ,,Bez skomplikowanych tabel i wykresów prezentujemy wydatki miasta ”. Bardzo słuszny pomysł. Ale wykonanie? To akurat pierwszy wykres z tej strony www:

Lie factor 1.5.
(co to jest Lie-factor? tutaj definicja w języku angielskim a tu opis po polsku).
Paski na wykresie sugerują wzrost o 66% (stosunek 1:1.66) a w rzeczywistości patrząc na liczby wyniósł on 7.5% (stosunek 1:1.075). Pomijam fakt, że wzrost na 2017 był inny niż rok później, czego na wykresie nie widać. Pomijam fakt, że dochody są mniejsze od wydatków, co już się tak w oczy nie rzuca.
Problem z wykresem: paski, które nie są proporcjonalne do prezentowanych liczb. Sugerują większy wzrost dochodów niż w rzeczywistości.

3. Ratunku

Poniższy wykres pochodzi z raportu Pielęgniarki Cyfrowe. Można z niego odczytać, że najniższe zarobki są niższe niż najwyższe. Ale jakie to są kwoty odczytać trudno. Czy ten efekt pseudo 3D był potrzebny?

Problem z wykresem: pseudo-3D utrudnia odczytanie wartości, które odpowiadają prezentowanym słupkom.

Bonus to drugi wykres z tego raportu. Autor prawdopodobnie pomylił znaki nierówności w legendzie. Gdy się wczytać w opis tego wykresu to okazuje się, że ten 1% to jedna pielęgniarka z 400. Trudno odgadnąć też skąd ten szary kwadrat. Za los pielęgniarek trzymam kciuki, ale powinny znaleźć kogoś wymiaru Florence Nightingale do przygotowania wykresów do raportu.

4. Skala

Na Twitterze użytkownika pisorgpl w sierpniu można było znaleźć wykres pokazujący wzrost dochodów z VAT.

Brak osi OY sugerował, że coś może być z nią nie tak. Problem z zaczepianiem słupków w 0 zauważyła między innymi gazeta.pl i opisała w tym artykule.

Wykres pokazujący problem z portalu gazeta.pl

Proporcja najwyższego i najniższego słupka na wykresie to 239px/52px czyli ~4.6. Proporcje liczb to 167/99.
Lie factor ~2.75.

Problem z wykresem: słupki, które nie są zaczepione w 0.

5. Kto wyleczy ten wykres?

Jeżeli jesteśmy już w tematach Twittera, to na Twitterze NFZ można było znaleźć taką grafikę.

Na wykresie przedstawiono planowane wydatki. Wzrost wydatków o 7.7% przedstawiono za pomocą pięciokrotnie wyższego słupka.
Lie factor 4.

Problem z wykresem: słupki, które nie są zaczepione w 0.

6. Pochyl się nad absencją

Na stronie Rynku Pracy znaleźć można taki wykres.

Nie zawsze problem z słupkami polega na tym, że nie zaczynają się w 0. Czasem po prostu trudno odczytać gdzie się kończą. Konia z rzędem, kto odczyta czy absencja w usługach jest wyższa niż w produkcji.

Problem z wykresem: (zbędna) perspektywa i obroty utrudniają odczytanie wartości z wykresu.

7. Polska A, B, C, D, E, F i G

Na portalu Do Rzeczy opublikowano taki sondaż (który trafił do mnie przez Twittera).
Bardzo kreatywne podejście do przedstawiania wyników sondażu.

Problem z wykresem: prezentacja danych utrudnia odczytanie wartości z wykresu.

8. 20%

Było coś z mediów rządowych, to teraz coś od opozycji. Również dostałem namiary na ten wykres przez Twittera, więc przesyłam razem z całym twitem.
To 20% dla PO wygląda bardzo dumnie w zestawieniu z sąsiadującym 37%. Stosunek liczb 20/37 ~ 54/100, stosunek wysokości słupków 370px/458px ~ 81/100.
Lie factor ~1.5.

Kwiatków jest więcej. 17% dla ,nie wiem’ wygląda jak 7% dla partii Kukiza. Za to 6% dla Nowoczesnej jest bardzo daleko od tych 7% dla Kukiza.
Problem z wykresem: słupki nieproporcjonalne do prezentowanych wartości.

9. Od morza po góry

Często narzekam na wykresy z perspektywą, a to że utrudniają odczytanie wartości, a to że perspektywa to zbędny ozdobnik.
Ale tak pochylonego wykresu to jeszcze nie widziałem.

Problem z wykresem: zbędne pochylenie wykresu utrudnia odczytywanie danych z wykresu. Legenda po prawej stronie jest całkowicie zbędna.

10. Wykres zagadka

Ponownie wykres z Twittera. Obok słupków znajduje się informacja o 6% PKB na zdrowie w 2024 r. Ale wykres sugeruje, że w 2024 to już będzie prawie 8% (o ile na osi są %, przydałby się jakiś opis).

Problem z wykresem: opis nie pasuje do wykresu.

11. Kolorowo

Zejdźmy już może z polityki. Coś lżejszego na koniec. Wykres z profilu mojego pracodawcy – statystyki rekrutacji na UW. Zdobył moje serce podwójną legendą dla kolorów (Białystok i ekonomia dzielą się czerwonym, Radom i sinologia żółtym itp) i wykresem kołowym który nie przedstawia udziałów (studiów stacjonarnych na UW jest więcej niż te 6 wymienione w plasterkach kółka, poza tym z udziałami bardziej już kojarzy się liczba miejsc na kandydata niż kandydatów na miejsce). To nie jest tak, że dowolne kilka liczb można rzucić na wykres kołowy!

Problem z wykresem: szerokość białego wycinka koła sugeruje, że coś jest około 1/6 całości. Ale ta intuicja nie ma związku z prezentowanymi wartościami.

Ja swoich dwóch faworytów już mam. Zwycięski wykres trafi do Eseju Info-pomyłka. Jeżeli uda mi się zidentyfikować autora wykresu, to wyślę mu też jeden egzemplarz Esejów na pamiątkę. Ogłoszenie wyników plebiscytu po nowym roku.

Dziękuję wszystkim osobom, które przesłały mi swoje propozycje, nawet jeżeli nie znalazły się w powyższym zestawieniu. Ale sami widzicie, że konkurencja jest duża.

To kto powinien wygrać?

Loading ...

Zgłoszenia do tegorocznej edycji plebiscytu ,,Najgorszy wykresu roku”

Zbliża się koniec roku, a z nim siódma (!!!) edycja plebiscytu na najgorszy wykres roku (wykres, który jest wart tysiąca łez?).
Jeżeli widzieliście w papierowych lub elektronicznych mediach wykresy zniekształcające dane, powodujące, że prosta informacja staje się nieczytelna lub wprowadzająca w błąd zgłoście ją do konkursu!
Wykres/wizualizacja powinna być opublikowana w 2018 roku.
Zgłoszenia można przesyłać w komentarzach lub na adres email: przemyslawbiecek na serwerze gmail.com.

Mam już kilka ciekawych zgłoszeń, ale czekam na więcej.

Jakie wykresy stawały w szranki w poprzednich latach? (ubiegłoroczny zwycięzca po prawej)

Fighting Against Fake Data and Visualizations

Pięć dni temu rozpoczęliśmy konkurs na Najgorszy wykres roku 2017. Do chwili obecnej w głosowaniu oddano 804 głosy co świadczy o rosnącej popularności i zasięgu tego konkursu.
Poniżej napiszę kto wygrał, dlaczego to ważne i jak nie zostać laureatem w kolejnej edycji.

Najgorsze wykresy 2018

Najwięcej głosów (429 głosów, 53% głosujących) zdobył poniższy wykres z portalu oko.press. Zbyt dużo kategorii, pionowe słupki spowodowały, że trudno z niego odczytać jakiekolwiek liczby.

Drugie miejsce (328 głosów, 41%) zajął mój faworyt z serwisu Bankier. Dziwaczna oś OX (na początku prezentująca dane co 10 lat a później co 1 rok), zaskakujące górki i dołki, brak odniesień do demografii (liczba zawartych małżeństw pewnie jakoś zależy od struktury demograficznej w danym roku), złożyły się na ten zapadający w pamięć wykres.

Na trzecie miejsce wystarczyło 151 głosów (19% głosujących), a zdobył je wykres kołowy z portalu wroclaw.pl.

Dlaczego szukanie dziury w całym jest takie ważne?

Każdy ze zgłoszonych wykresów, nawet te zwycięskie, można bronić używając rozmaitych argumentów. Najczęstsze to:

* Co z tego, że wykres jest nieczytelny, skoro pokazane są liczby.
[W takim razie po co pokazywać wykres? Lepsza byłaby tabela.]
* Wykres nie jest zły, bo gdyby pokazać dane poprawnie to nie byłoby widać żadnych różnic.
[A może nie ma istotnych różnic? Po co wprowadzać w błąd co do wielkości różnic?]
* Może i wykres pokazuje coś innego niż sugeruje tytuł, ale przecież jakieś informacje jednak pokazuje.
[A nie lepiej pokazać jednak informacje zgodne z tytułem?]
* Wykres to tylko poglądowa ilustracja, słowny opis w artykule jest poprawny.
[Nie lepsze byłoby jakieś ładne poglądowe zdjęcie z imageshack? Po co mydlić czytelnikowi oczy sugerując, że wykres pokazuje jakieś dane?]

Argumenty obrony mógłbym zrozumieć, gdyby dotyczyły grafik znalezionych na portalu z głupotkami. Ale na portalach informacyjnych (czy pretendujących do tego tytułu) nie ma miejsca na takie błędy.

I nie jest to opinia wyłącznie statystyka, ale też opinia poważnych dziennikarzy, np. takich jak Alberto Cairo.
Poniżej umieszczam nagranie z ubiegłorocznego odczytu Alberto Cairo nt. Visual Trumpery: Fighting Against Fake Data and Visualizations — From the Left and From the Right.
Bardzo polecam, świetne wystąpienie, wiele ciekawych argumentów i przykładów.

Jak żyć?

Tytuł tego wpisu zapożyczyłem z ww. prezentacji Alberto Cairo. Celem konkursu nie jest naśmiewanie się z konkretnych portali czy autorów konkretnych grafik, ale zasygnalizowanie problemu jakim jest nieumiejętna/wprowadzająca w błąd prezentacja danych w popularnych mediach.

Problem nie jest znany od wczoraj. Jest wiele źródeł pokazujących jakich błędów należy unikać lub przedstawiających wizualizacje danych bogate w treść.

* W języku polskim najłatwiej mi polecić własną książkę ,,Zbiór esejów o sztuce prezentowania danych”. Jest to zbiór 8 krótkich esejów nt. różnych aspektów graficznej prezentacji danych. Dostępny w formie papierowej z wieloma kolorowymi ilustracjami jak i bezpłatnie dostępny w postaci elektronicznej na tej stronie.
* W języku angielskim klasyką gatunku są książki Edwarda Tuftego. Lista książek i wiele interesujących materiałów można znaleźć na jego stronie https://www.edwardtufte.com/tufte/
* Wspomniany wyżej Alberto Cairo jest autorem dwóch książek o wizualizacji danych oraz kursu online na ten temat. Więcej informacji na jego stronie internetowej http://albertocairo.com/
* Jest bardzo wiele świetnych blogów o wizualizacji danych. Ja najbardziej lubię śledzić Flowing Data (prowadzony przez Nathana Yau, autora kilku książek), Information is Beautiful (prowadzony przez Davida McCandlessa, autora Information is Beautiful i Knowledge is Beautiful) oraz Junk Charts (prowadzony przez Kaisera Fung, również autora kilku książek).

Materiałów zwiększających umiejętności krytycznego i wizualnego myślenia o danych jest znacznie więcej. Pracujemy właśnie nad świetną pozycją o roboczej nazwie ,,Wykresy unplugged”. Więcej informacji o tej pozycji już wkrótce.

Udanego 2018!

Najgorszy wykres 2017 roku

Zbliża się Sylwester, czas więc wybrać najgorszą prezentację danych opublikowaną w roku 2017.
Konkurs na najgorszą wizualizację przeprowadzamy co roku od 2012 (edycja 2016, edycja 2015, edycja 2014, edycja 2013, edycja 2012). W tym roku było wiele ciekawych zgłoszeń przesłanych przez facebook, emailem, od studentów przedmiotu Techniki Wizualizacji Danych. Ze zgłoszeń wybrałem 10 niezwykłych wykresów, mogących moim zdaniem śmiało rywalizować o tytuł najgorszego wykresu ever.

Zasada plebiscytu jest prosta. Do końca roku można wskazywać swoje typy na najgorszy wykres, głosując za pomocą ankiety umieszczonej na końcu tego wpisu (w jednym dniu można głosować tylko raz. Jednocześnie można wskazać do 5 kandydatów). Po nowym roku zobaczymy, który wykres otrzymał najwięcej głosów. To on otrzyma tytuł „Zniekształcenie roku 2017”. Aby ułatwić głosowanie, każdy kandydat ma skrótową wpadającą w ucho nazwę.

1. Detale są bez znaczenia

Ten wykres pochodzi z tvn24. Za pomocą słupków przedstawiono nakłady na zdrowie jako % PKB. Co jednak ciekawe, długość słupków wcale nie jest proporcjonalna do prezentowanych liczb. Słupki systematycznie sobie rosną zaznaczając wyłącznie kolejność. Wartość zakodowana przez pierwszy słupek różni się od wartości zakodowanej przez czwarty tylko o 1,2 pp. Różnica pomiędzy dwoma ostatnimi to 1,5 pp. Długość słupków tylko wprowadza w błąd. Wartości liczbowe zostały zignorowane – jak widać to tylko detale.

Screen Shot 2017-10-24 at 21.55.04

2. 12%

Ten wykres pochodzi z benchmarku nvidia. Wygląda na to, że wzrost wydajności jest naprawdę duży (pierwszy słupek jest 3x mniejszy od ostatniego), przynajmniej dopóki nie spojrzy się na oś. Więcej podobnych ciekawych zniekształceń jest opisanych tutaj.

nvidia

3. Gdzie jest Wally?

Mapki (czyli kartogramy) są wspaniałe, wyglądają elegancko, często są kolorowe i jeszcze powodują przyjemne uczucie zrozumienia, przecież ’łał widziałem gdzieś ten kształt – to chyba kontury Polski’.
Do pewnych analiz kartogramy się jednak zupełnie nie nadają, a jedną z nich jest porównywanie dwóch kartogramów.
Np. jak znaleźć istotne różnice na poniższych kartogramach?
Przykład pochodzi z biqdata.

Screen Shot 2017-10-23 at 15.47.11

4. Będzie lepiej!

Wykresy słupkowe to jedna z najprostszych w użyciu technik prezentacji danych. Trudno zrobić je źle, a jednak, poniższy wykres pokazuje, że się da. Prezentuje dane z lat 2016/2017 oraz prognozy. A prognozy nie dość, że są optymistyczne, to jeszcze narysowane w taki sposób…
Źródło

5. Jak tankować, to tylko na Śląsku

Za Forbes podajemy wykres ze średnimi cenami benzyny w różnych województwach. Gdzieś musi być drożej, a gdzieś musi być taniej, ale czy z poniższego wykresu łatwo odczytać, że maksymalna różnica cen pomiędzy województwami to 5%?

tabelka-ceny-paliw

6. Nie interesuję się

Poniższy wykres pochodzi z portalu oko.press i prezentuje odpowiedzi na pytanie które wydarzenia można uznać za najważniejsze w 2016 roku.
Jeden z nielicznych przypadków w których legenda jest 3 razy większa niż wykres, sam wykres całkowicie nieczytelny, właściwie jedyne co można odczytać to, że na pytanie ,,Które wydarzenie było najważniejsze” w poprzednim roku najczęstsza odpowiedź to ,,Nie wiem, nie interesuję się, nie zastanawiałem się”.

screen-shot-2016-12-31-at-10-12-02

7. Walec

Jak przedstawić cztery liczby by wyglądały poważnie? Dodajmy dwie kategorie, masę cyfr najlepiej nic nie wnoszących i koniecznie pokażmy dane w 3D. Gdy jeszcze zastosujemy różne agregacje dla różnych słupków oraz dwie kategorie, wtedy będziemy mogli być pewni, że z wykresu niewiele da się odczytać.

Żródło wyjaśnia związek tego wykresu ze smogiem w Wadowicach.

Screen Shot 2017-10-24 at 22.04.01

8. Ślub tylko w miesiącu z r i roku z 0

W serwisie Bankier znaleźć można taki zaskakujący wykres przedstawiający liczbę małżeństw.
Z jakichś niezwykłych powodów autor wykresu zdecydował się pomiędzy pomiarami dodać dołki aby wykres był ciekawszy.

Screen Shot 2017-02-14 at 16.38.49

9. Wrocław na tle innych miast

Na portalu wroclaw.pl znaleźć można porównanie finansów Wrocławia z pięcioma innymi dużymi miastami. Dane ciekawe, ale sposób prezentacji dziwaczny (w raporcie jest więcej takich kwiatków). Np. co można odczytać z poniższej szarlotki (podpowiedź, segmenty szarlotki NIE są posortowane po wielkości)?

Screen Shot 2017-12-28 at 01.03.31

10. Będzie impreza

Na portalu biznes.onet umieszczono portret zamożnego Polaka. Poniższy wykres pokazuje rozkład wielkości miesięcznych oszczędności. Nie przypuszczałem, że to powiem, ale: te dane znacznie lepiej byłoby pokazać na wykresie kołowym. A tutaj, skąd te kolory, skąd te wielkości?

kola

Loading ...