Umiejętności stały się globalną walutą XXI wieku
Angel Gurria, Sekretarz Generalny OECD,
Wstęp do Strategii Umiejętności OECD (OECD, 2012)
Tak rozpoczyna się raport opracowany przez Instytut Badań Edukacyjnych Umiejętności Polaków – wyniki Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych (PIAAC) – Raport. Linki do międzynarodowego opracowania danych z programu PIAAC przedstawiłem we wtorkowym wpisie.
Co znajdziemy w raporcie IBE?
Wiele informacji. Cały raport z załącznikami to 160 stron. Poniżej pokażę dwie wybrane obserwacje, które dla mnie były najciekawsze.
Związek pomiędzy umiejętnościami w społeczeństwie a PKB czy wskaźnikiem zatrudnienia.
Okazuje się, że nie widać bezpośredniego związku pomiędzy PKB na mieszkańca a średnim poziomem umiejętności. Trochę to było dla mnie zaskakujące.
[Rozumienie tekstu po lewej, umiejętności numeryczne po prawej]
Za to kraje o wyższym wskaźniku zatrudnienia to często kraje o wyższym średnim wskaźniku umiejętności. Zależność ta jest w dużej części indukowana przez Hiszpanię i Włochy, które w obu rankingach są na samym końcu.
Ostrożnie jednak z formułowaniem przyczynowo skutkowych zależności, zarówno wyższe średnio umiejętności mogą generować miejsca pracy jak i sam fakt pracowania może wpływać na wyższe umiejętności.
[Rozumienie tekstu po lewej, umiejętności numeryczne po prawej]
Poziom umiejętności w różnych krajach.
Drugą, bardzo ciekawą sprawą był sposób przedstawiania umiejętności w krajach. Pierwszy wykres przedstawiał średnie za pomocą wykresów pudełkowych.
Sam wybór wykresu pudełkowego nie jest najlepszy, ponieważ sugeruje błędnie skalę ilorazową (niestety to dosyć częsty problem).
Ale pomijając to, ciekawe jest, że porównując średnie łatwo nam ,,uwierzyć”, że jeden kraj jest lepszy/gorszy niż drugi. Polska na tym wykresie wygląda na dwa razy gorszą niż Belgia (przez długości słupków, które tutaj nie mają rzeczywistego znaczenia).
Czy średnia nie zniekształca opisu? Średnia z dwóch osób o średnich umiejętnościach może być taka sama jak średnia z dwóch osób, jednej o wysokich drugiej o niskich umiejętnościach.
Ten problem rozwiązano przy kolejnych wykresach przedstawiając strukturę umiejętności w podziale na pięć poziomów umiejętności.
Odbiór tego wykresu jest już zupełnie inny niż wykresu ze średnimi. Rzeczywistość przestaje być jednowymiarowa i łatwiej jest taki opis zrozumieć.
Widząc tak przedstawioną strukturę, widać wręcz różne możliwe działania mogące poprawić ogólną sytuację.
Można inwestować w podnoszenie umiejętności osób o niskim poziomie umiejętności. Lub zwiększać udział osób o najwyższych umiejętnościach, licząc że to oni pociągną gospodarkę. Lub pracować ,,na całym froncie”. Co wybrać to już inna sprawa, ale przynajmniej na tym wykresie widzimy możliwości jakie są do wyboru.
Podoba mi się taki sposób prezentacji, więc na koniec zestawienie dla wszystkich krajów (wykres 42 z cytowanego raportu).
