Tag: nauka w Polsce

Liczba publikacji i liczba cytowań w Biologii Strukturalnej

Dwa tygodnie temu w Warszawie odbyła się konferencja Multi-Pole Approach to Structural Biology (patrz http://genesilico.pl/MultiPole/). Nie byłem na niej, ale wiele można było o niej usłyszeć. Jedną z takich rzeczy było zaprezentowanie raportu dotyczącego postrzegania pracy w Polsce przez naukowców z zagranicy (zobacz np artykuł To nie jest kraj dla naukowców?.
Inna ciekawostka związana z tą konferencją to umieszczanie krótkich informacji o zaproszonych prezenterach. W tych informacjach podawano między innymi liczbę publikacji i sumaryczna liczbę cytowań. Trzeba przyznać, że nazwiska zaproszonych prelegentów pojawiają się bardzo często w literaturze naukowej.

Liczby zostały rzucone, poniżej mała ilustracja tych liczb. Każda kropka to jeden prelegent. U osób o liczbie publikacji >=200 lub cytowań >=5000 zaznaczono imię i nazwisko.

 

Steve Jobs, stan nauki w Polsce i niezgoda na uliniawianie zależności

Ok, dzisiaj będzie ponownie o raporcie opracowanym w ramach programu Sprawne Państwo prowadzonego przez Ernst & Young. Odnosniki do raportu podalismy wczoraj. Dziś chciałbym przyjrzeć się wspólnie dwóm wykresom porównującym produktywność naukową w Polsce i w innych krajach.

Zacznę od jednego z moich ulubionych cytatów Steva Jobsa. Cytat dotyczy innowacyjności a innowacyjność kadry to moim zdaniem lepszy współczynnik oceny jakości uczelni niż produktywność liczona liczbą publikacji na nauczyciela akademickiego.

Innovation has nothing to do with how many R&D dollars you have. … It’s not about money. It’s about the people you have, how you’re led, and how much you get it.

Cytat ten nasunął mi się na myśl gdy zobaczyłem rysunek 11 w wspomnianym raporcie.

Dlaczego? Na tym wykresie (co za dobór państw do porównania?) Polska charakteryzuje się naniższymi rocznymi przychodami na pracownika. Na stronie 67 wspomnianego raportu napisano niebacznie ,,Wyniki estymacji ekonometrycznej wskazują w przypadku polskich uczelni wzrost finansowania na pracownika o 1% może być powiązany ze wzrostem efektywności badawczej aż o 4%”. Więc zwiększenie finansowania o 100% (co łatwo uzyskać zwalniając połowe pracowników) spowoduje wzrost efektywności o 400% (a tym samym przeskoczymy Finlandię i Niemcy, najbardziej zaawansowane technologiczie gospodarki w Europie).

Nie chciałbym tu romantycznie wieścić, że gdyby tylko Polska nauka była lepiej finansowana to stalibyśmy się liderem w Europie. Bo to nieprawda. Wcale nie chodzi tylko o ilość pieniędzy wpompowywanych (czy też w przypadku Polski, przesiąkających) w naukę. Chodzi o to czy naukowcy potrafią tę naukę uprawiać, czy potrafią współpracować, publikować, zarządzać zespołem itp. Moim zdaniem brak tych umiejętności to jeszcze większa bolączka niż problemy finansowe. Przygotowuję w wolnych chwilach esej ,,Fabryka i Świątynia”, szerzej tam ten temat rozwinę.

Ale na razie chciałbym porzestać na zakwestionowaniu sensowności dodawania linii trendu liniowego na powyższym wykresie.

Rozumiem, że gdy ma się młotek wszystko wygląda jak gwóźdź. Ale nawet w Excelu można dopasowywac inną krzywę trendu!
Model w którym średnia liczba publikacji zależy liniowo od rocznych przychodów na pracownika jest wysoce wątpliwy. Sama Polska na tym wykresie wygląda bardziej jak wartość odstająca, niż jak przypadek potwierdzający liniowość.

Drugi wykres w którym autorki wsadziły linie trendu liniowego jest na stronie 70 (wykres 14). Jest całkiem dobrą ilustracją paradoksu Simpsona.

 

Ta pseudoliniowość, która jest zaznaczona linią regresji wyliczona jest na bazie pięciu widocznych gołym okiem podpopulacji (nisko-publikujące uczelnie w UK, wysoko publikujące uczelnie w UK, uczelnie w Finlandii, Polsce i Szwajcarii, każde z nich tworząca osobne skupisko punktów na wykresie).

Co więcej w żadnej z tych podpopulacji trend nie jest podobny do wyrysowanego trendu liniowego. W Szwajcarii żaden trend liniowy nie jest widoczny, w dobrze publikujących uczelniach z UK krzywa trendu jest znacznie ostrzejsza, w słabo publikujaych uczelniach z UK jest znacznie słabsza.

Jedyny wniosek jest taki, że nie ma żadnego sensu liczyć pseudo trendu agregując uczelnie z czeterech państw razem.
Nie szukajmy liniowości na siłę tam gdzie ich nie ma a tym bardziej nie twórzmy wykresów, które sugerują tą zależność.

Ernst & Young, Sprawne Państwo a paradoksy w ocenie uczelni w Polsce

Dzisiaj podzielę się moim zaskoczeniem, gdy próbując odtworzyć wykres z raportu na podstawie danych z tego samego raporu otrzymałem zupełnie inne wyniki.

Kilka dni temu zgłosiłem apel o pomoc w zdobyciu danych dotyczących rozwoju pracowników naukowych. W ciągu tych kilku dni otrzymałem kilka listów z sugestiami ciekawych raportów dotyczący stanu nauki w Polsce. Między innymi od Krzysztofa T. dostałem namiar na raport ,,Produktywność naukowa wyższych szkół publicznych w Polsce” opracowany w ramach programu Sprawne Panstwo (program firmy Ernst & Young). Raport dostępny jest w postaci elektronicznej tutaj.

Po raporcie widać, że przygotowano go przez profesjonalistów. Ładnie dobrane odcienie szarości i pojawiające się łacińskie wtącenia sprawiają wrażenie rzetelności i profesjonalizmu. Jest też dużo tabelek z danymi (to na plus), odnośników do źródeł danych (to też na plus).

Niestety od strony statystycznej można się przyczepiać. Ponieważ generalnie cieszę się ze taki raport powstał, więc nie będę się czepiał bardzo, tylko na dwóch wpisach, tym i kolejnym ;-).

Zaczęło się od rysunku 12 ze strony strony 68 (patrz niżej) gdzie przedstawiona jest zależnośc pomiędzy przychodem na pracownika uczelni a liczbą publikacji na Nauczyciela Akademickiego (oznaczanego w całym raporcie konsekwentnie NA).

Pechowo na wykresie nie zaznaczono, która kropka to która uczelnia. Zaciekawiony która to kropka odpowiada najbardziej na prawo wysuniętej politechnice zacząłem przeglądać tabelę z danymi. Tabele 11 i 12 wydawały się pasować. W odpowiednich kolumnach przedstawiano i liczbę publikacji na NA i przychód na pracownika. Zrobiłem więc wykres o podobnych oznaczeniach jak ten prezentowany w raporcie, bazując na danych które przedstawiono w tymże raporcie i ze zdziwieniem zobaczyłem zupełnie inny obraz politechnik i uniwersytetów.

  • Z wykresu prezentowanego w raporcie wynika, że dwie uczelnie o najwyższych wskaźnikach publikacja na NA to uniwersytety.
  • Za to z wykresu prezentowanego na bazie danych które sa w raporcie wynika że w ścisłej czołówce uczleni o najwyższych wskaźnikach publikacja na nauczyciela akademickiego jest więcej politechnik.
  • Z wykresu prezentowanego w raporcie wynika, że przy tym samym przychodzie na uniwersytetach jest średnio więcej publikacji na PA niż na politechnikach (ciągła linia nad przerywaną)
  • Tymczasem z wykresu na bazie danych z raportu wynika rzecz zupełnie odwrotna, mianowicie że przy tym samym przychodzie na uniwersytetach jest średnio mniej publikacji na PA (ciągła linia pod przerywaną).

Przy okazji wyjasnijmy fenomen Uniwersytetu Jagielońskiego. Odstaje on znacząco od pozostałych uniwersytetów, tak bardzo że to aż zastanawia. Więc postawmy zagadkę dla czytelników, co ma UJ czego nie ma żadna duża z prezentowanych uczelni publicznych? Poniżej wykres tej samej zależności ale po usunięciu UJ. Pod wykresem znajduje sie odpowiedź na powyższą zagadkę.

UJ ma wydział lekarski i farmaceutyczny. We Wrocławiu, Warszawie czy Katowicach wydziały lekarski jest na Uniwersytecie Medycznym. Jeżeli chcieć uczciwie porównać różne uniwersytety to trzeba uwzględnić różną czestość publikowania w różnych dziedzinach. Umieszczanie UJ z wydziałem lekarskim w tej samej kategorii co pozostałe uniwersytety to błąd.

 

Różnica pomiędzy danymi a wykresami bieże się stąd, że dane przedstawiono dla jednego roku (2007/2008) podczas gdy na wykresach prezentowane są wskaźniki uśrednione z 10 lat, same wskaźniki nie sa jednak w raporcie prezentowane. Dziwne to.