W poniedziałek coś na rozluźnienie.

W różnych gazetach pojawiają się co jakiś czas artykuły sponsorowane, które pod przykrywką lub (przy odrobinie szczęścia) przy okazji przekazywania jakiejś wiedzy, reklamują bank, fundusz emerytalny, lek, producenta odzieży itp.

Taki zabieg jest bardzo udany o ile w samym artykule nie umieszcza się niespójnych informacji. Jeżeli artykuł jest nieprzemyślany, niespójny to reklama nie będzie skuteczna.

W sobotę przeczytałem taki artykuł ,,Połowa Polaków czuje się komfortowo z posiadanymi oszczędnościami”, przygotowany ponoć na podstawie badań zleconych przez firmę ING. Pomijam tytuł w stylu ,,szklanka jest do połowy pełna”, bardziej interesować będą mnie dwa rysunki z tego artykułu.

[Rysunek 1]

[Rysunek 2]

Przyjrzyjmy się powyższym rysunkom i zabawmy się w grę, ,,znajdź 3 niespójności na powyższych wykresach”.

Aby nie psuć zabawy dodam kilka pustych linii zanim pokażę niespójności, które mi się rzuciły w oczy.

 

 

 

 

 

 

 

1. Na rysunku 2 krajem z najbardziej szczęśliwymi z posiadanych oszczędności obywatelami jest Tajlandia. Nie ma jej na rysunku 1. Nie pasowała jak widać do stwierdzenia o zielonej wyspie. Jeżeli ktoś chce bronić rysunek 1 mówiąc, że zawiera on tylko kraje europejskie, to niech wskaże na nim Luksemburg.

2. Na osi OX przedstawiono wzrost PKB w roku 2011. Różne kraje mają wzrost na poziomie 0-4%, ale mapka w prawym górnym rogu to sławna już mapa z roku 2009, na której poza Polska inne europejskie kraje notowały spadki PKB. Dlaczego nie zdecydowano się na pokazanie tych samych wyników na mapce i na osi OX nie wiadomo.

3. Na osi OY przedstawiony jest wskaźnik komfortu z oszczędności, liczony (zgodnie z opisem) jako % osób czujących się komfortowo – % osób czujących się niekomfortowo. Wartość tego wskaźnika można odczytać dla niektórych państw z rysunku 2. Zobaczmy więc który element flagi odpowiada wartości tego wskaźnika, czy dół, czy środek czy góra flagi. Okazuje się że dla Polski trochę powyżej środka flagi, ale dla Czech i Holandii jest to znacznie bliżej dołu flagi. Położenia flag Francji i Niemiec powinny różnić się o 1% na osi OY.

Może to i nie jest manipulacja, może po prostu grafik uważa, że 2% w górę czy w dół nie ma znaczenia. W sumie takie rzeczy można wybaczyć.

To czego nie można wybaczyć to zdanie z podpisu rysunku 1 ,,Według ekonomistów wpływ na komfort wpływa wysoki wzrost PKB Polski”.  To zdanie ma ciekawy błąd językowy, który poprawić można na kilka sposobów ale za każdym razem pojawi się błąd merytoryczny. Bo z takiej ,,korelacji” nie wynika żadna zależność przyczynowo skutkowa. Ani to, że komfort oszczędnościowy nie wpływa na PKB ani, że wysokie PKB wpływa na komfort.

Zupełnie jak w klasycznym problemie bocianów i liczby urodzeń dzieci. To, że w wioskach w których jest więcej bocianów rodzi się więcej dzieci nie oznacza ani, że bociany przynoszą dzieci ani, że dzieci przyciągają bociany. Oznacza tylko, że w dużych wioskach jest więcej kobiet rodzących dzieci i więcej dachów na gniazda dla bocianów.