(Kierując się sugestiami z maili, trudniejsze techniczne wpisy oznaczać będę gwiazdkami w tytule)
GPS w domowych zastosowaniach pozwala kierowcom ominąć korki, ale w bardziej przemysłowych zastosowaniach pozwala na zarządzanie flotą pojazdów lub sterowanie bojowym dronem. Podobnie jest i z wizualizacją. Słupki i kropki można wykorzystać by pokazać kilka średnich ale istnieją też dla nich bardziej zaawansowane zastosowania, takie jak np. prezentacja różnic w strukturach kowariancji. I dziś będzie o takich wizualizacjach, ale po kolei.
Problem z którym ostatnio miałem do czynienia jest następujący (dziedzina: antropologia). Mamy czaszki z różnych lokalizacji i od osobników obu płci. Każda czaszka jest opisana zbiorem pięciu liczb opisujących odległości pomiędzy określonymi punktami na czaszce. Co chcemy sprawdzić? Czy i jak parametry czaszek różnią się pomiędzy płciami i lokalizacjami.
Gdybyśmy parametry czaszek opisywali jedną liczbą zamiast pięcioma na tak postawiony problem można by podejść stosując klasyczną dwukierunkową analizę wariancji.
Mając pięć parametrów opisujących czaszki, gdybyśmy każdy z nich traktowali niezależnie moglibyśmy tak postawiony problem rozwiązać pięcioma niezależnymi analizami wariancji.
Ale parametry są zależne i w tym przypadku lepszym podejściem jest zastosowanie modeli umożliwiających jednoczesne modelowanie wielowymiarowych zmiennych.
Problem jednoczesnego modelowania wielowymiarowych cech pojawia się dosyć często, szczególnie gdy zmienne, które opisujemy są zależne. Przykładowo w łącznym modelowaniu ilości mleka, białka i tłuszczu w udoju lub w analizie czynników wpływających na poziom umiejętności (opisany przez zestaw zmiennych).
Gdzie w tym zagadnieniu są ciekawe wykresy? Zobaczmy. Zaczniemy od przypomnienia jak sprawa wygląda problem testowania dla jednowymiarowych zmiennych.
Model liniowy zazwyczaj przedstawia się w postaci
